บทความนี้ สืบเนื่องต่อจากเมื่อได้วีซ่า MVV แล้วนะคะ เมื่อเราเข้าประเทศเนเธอร์แลนด์ด้วยวีซ่า MVV อย่าลืมอ่านกระดาษเเผ่นเล็กๆ ที่เจ้าหน้าที่เย็บติดกับพาสปอร์ตเรา หน้าวีซ่านะคะ ในนั้นจะมีรายละเอียดสิ่งที่เราต้องทำเมื่อมาถึงประเทศเนเธอร์แลนด์ค่ะ ออยขอรวบรวมจากประสบการณ์มาเล่าให้ฟังนะคะ
1. ไปลงทะเบียนที่ gemeentehuis หรือ town hall ค่ะ ลงทะเบียนเพื่อเเจ้งถิ่นที่อยู่ และขอเลข BSN (burgerservice nummer) เลขนี้จะใช้ประโยชน์หลายอย่างในประเทศนี้ค่ะ ไม่ว่าจะเป็นเปิดบัญชีธนาคาร สอบ NT2 หรือ inburgering ทำประกันสุขภาพ เสียภาษี เป็นต้น
การไปลงทะเบียน ต้องนัดหมายกับ gemeente ล่วงหน้าก่อนนะคะ (ประเทศนี้ทำอะไรก็ต้องนัดค่ะ จะเดินดุ่มๆ เข้าไปไม่ได้ค่ะ) เมื่อถึงวันนัด ก็ให้นำหลักฐาน คือ ใบทะเบียนสมรส หรือใบรับรองโสด (ในกรณีที่ยังไม่ได้แต่งงานกัน) และใบสูติบัตร เอกสารทั้งสองนี้ต้องได้รับการแปล และรับรองเอกสารจากสถานกงสุล และสถานทูตเนเธอร์แลนด์เรียบร้อยแล้วนะคะ …จริงๆ มันก็คือเอกสารชุดเดิมที่เราใช้ตอนขอวีซ่ามา ตอนอยู่ที่เมืองไทยนั่นแหละคะ
2. เราจะได้รับจดหมายจาก IND มาถึงบ้านเลยค่ะ ว่าให้ไปรับ verblijfdocument หรือ verblijfvergunning มันคือบัตรเล็กๆ เป็นเหมือนบัตรคนต่างด้าวน่ะคะ ด้วยบัตรนี้ เราจะสามารถทำงาน เลือกตั้ง (บางตำแหน่ง) ได้ เข้า-ออก ประเทศเนเธอร์แลนด์ และประเทศในกลุ่มเชงเก้นได้
3. ภายใน 3 เดือน หลังจากได้รับบัตร verblijfdocument เราต้องทำการนัดหมายกับ GGD (คล้ายๆ กับกระทรวงสาธารณสุข บ้านเราน่ะค่ะ) เพื่อขอนัดเข้าไปตรวจวัณโรค คือที่เนเธอร์แลนด์ วัณโรคเป็นโรคที่หมดไปแล้วจากประเทศเขาค่ะ แต่ประเทศไทยเรา โรคนี้ยังคงมีคนเป็นอยู่เรื่อยๆ ดังนั้นเขาจึงต้องควบคุม เนื่องจากเป็นโรคติดต่อ การตรวจโรคจะใช้วิธีเอ็กซเรย์ ค่ะ ถ้าผลคือไม่เป็น เขาก็จะหายไปเลยค่ะ ไม่ติดต่อ ไม่บอกอะไร แต่ถ้าผลคือ คุณมีเชื้อวัณโรค ก็ไม่ต้องกังวลค่ะ เขาไม่ส่งเรากลับหรอก เขาก็จะนัดมา เมื่อตรวจอย่างละเอียด และทำการรักษา
ค้นหาหน่วยงาน GGD ที่ใกล้บ้าน ได้ที่นี่เลยค่ะ http://www.ggd.nl/ ใส่รหัสไปรษณีย์ทีเราอาศัยอยู่ลงไปได้เลยค่ะ
4. เมื่อได้ verblijfdocument ก็ทำการทำประกันสุขภาพค่ะ ที่ประเทศเนเธอร์แลนด์ ทุกคนที่อาศัยอยู่ในประเทศนี้ต้องทำประกันสุขภาพนะคะ เป็นข้อบังคับ บริษัทประกันสุขภาพก็มีหลายบริษัทให้เราเลือกนะคะ ส่วนใหญ่ก็จะครอบคลุมเหมือนๆ กัน จ่ายต่อเดือนก็ใกล้เคียงกัน สามารถหาข้อมูลเพิ่มเติม เพื่อการตัดสินใจได้ที่นี่ค่ะ http://www.kiesbeter.nl/
ประกันสุขภาพ เท่าที่ออยทราบ มี 3 แบบใหญ่ๆ ค่ะ คือ
4.1 basisverzekering เป็นประกันสุขภาพพื้นฐาน บังคับว่าทุกคนต้องทำ ประกันนี้จะครอบคลุมถึงค่าใช้จ่ายในการไปหาหมอบ้าน ค่าใช้จ่ายในกรณีฉุกเฉิน ฯลฯ
4.2 aanvullende verzekering จริงๆ แบบเเรกก็ครอบคลุมเกือบทุกอย่างแล้วนะคะ สำหรับสุขภาพ แต่แบบที่สองนี้ นอกจากผู้เอาประกันจะได้สิทธิ์ประกันแบบ basis เช่นเดียวกับข้อ 4.1 แล้ว ยังเพิ่มเติมในกรณีที่ประกันจะออกค่าใช้จ่ายบางส่วน สำหรับค่ากายภาพบำบัด ค่าแว่น หรือคอนแทกเลนส์ เป็นต้น
4.3 tandartsverzekering ประกันสำหรับการทำฟันค่ะ ส่วนใหญ่ประกันตัวนี้ เรามักต้องสำรองจ่ายไปก่อน แล้วก็กรอกแบบฟอร์มยื่นให้ประกัน ประกันจะคืนเงินให้ภายหลังค่ะ
นอกจากเราจะเลือกประเภทของประกันสุขภาพที่เหมาะกับเราเเล้ว เรายังต้องเลือกระดับความเสี่ยงของเราด้วย เรียกว่า Eigen risico ขั้นปกติอยู่ที่ 360 ยูโรค่ะ แปลว่า ทั้งปี ถ้าเราป่วย เราจะต้องออกเงินเองอย่างมาก 360 ยูโร หากค่ารักษาเกินกว่านั้น ประกันจึงจะเป็นคนจ่าย…เราสามารถเลือกความเสี่ยงที่ต่ำลงได้นะคะ ถ้าเราคิดว่าเราเป็นคนแข็งแรง ซึ่งจะทำให้เราจ่ายค่าประกันสุขภาพรายเดือนน้อยลงค่ะ แต่ข้อเสียคือ เมื่อเราป่วย ส่วนที่เราจะต้องจ่ายเอง จะสูง …ประกันสุขภาพ สามารถเปลี่ยนแบบ เปลี่ยนบริษัท ได้ทุกเดือนมกราคมของทุกปีนะคะ
5. เตรียมตัวสอบ inburgering หรือ NT2 ค่ะ ต้องสอบให้ผ่านภายใน 3 ปี นับจากมาอยู่ที่นี่นะคะ หากไม่ผ่านภายในกำหนด อาจมีผลต่อการต่อบัตรผู้อยู่อาศัยหรือบัตร verblijfvergunning ได้ค่ะ
เพิ่มเติมค่ะ 6. เปิดบัญชีธนาคาร อันนี้ไม่ได้บังคับว่าต้องทำนะคะ แต่อยากให้ทำกัน เผื่อไว้ในยามฉุกเฉินค่ะ …สมัยนี้ เงินสำคัญที่สุด ยิ่งมาอยู่ต่่างเเดน ตัวคนเดียว นอกจากสามีและลูกแล้ว ไม่มีญาติพี่น้องที่ไหน ดังนั้นหากเกิดปัญหาอะไรขึ้นกับสามี เราจะลำบากมากในการดำเนินชีวิต ดังนั้นมีเงินสำรองไว้ในชื่อของเรา ไว้ใช้ยามฉุกเฉินเป็นดีที่สุดค่ะ